Przekazujemy Państwu informację ze strony Deloitte. W lipcu 2017 r. zmieniły się unijne przepisy regulujące zasady przyznawania regionalnej pomocy inwestycyjnej. Nowelizacja Rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 651/2014 dokonała rewizji reguł określających wpływ relokacji działalności gospodarczej w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) na procedurę przyznawania pomocy regionalnej. Dotychczasowe zasady dotyczące relokacji działalności w ramach EOG.
Od 1 lipca 2014 r. reguły odnoszące się do relokacji działalności określone zostały w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (GBER) (dalej jako: Rozporządzenie albo Rozporządzenie 651/2014). Rozporządzenie to określiło warunki, na podstawie których pomoc udzielana przedsiębiorcom przez Państwa Członkowskie UE została zwolniona z procedury notyfikacyjnej – formalnego zgłoszenia do Komisji Europejskiej. Kwestia relokacji jest jednym z elementów oceny możliwości zastosowania uproszczonej procedury udzielania pomocy regionalnej.
W myśl artykułu 13 lit. d dotychczasowego brzmienia Rozporządzenia, zwolnienie z procedury notyfikacyjnej nie znajdowało zastosowania do indywidualnej regionalnej pomocy inwestycyjnej na rzecz beneficjenta, który zamknął taką samą lub podobną działalność w Europejskim Obszarze Gospodarczym w ciągu dwóch lat poprzedzających jego wniosek o przyznanie regionalnej pomocy inwestycyjnej lub który — w momencie składania wniosku o pomoc — ma konkretne plany zamknięcia takiej działalności w ciągu dwóch lat od zakończenia inwestycji początkowej, której dotyczy wniosek o pomoc, w danym obszarze.
W związku z pojawiającymi się wśród przedsiębiorców wątpliwościami co do rozumienia pojęcia „zamknięcia działalności”, zasady uregulowane we wskazanym wyżej przepisie zostały doprecyzowane w nieformalnym dokumencie – Wyjaśnieniach Komisji zawierających odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (FAQ). W Wyjaśnieniach tych wskazano, że poprzez „zamknięcie działalności” należy rozumieć nie tylko całkowite zamknięcie działalności zakładu, ale również tzw. częściowe zamknięcie działalności, które następuje w przypadku zmniejszenia zatrudnienia w zakładzie o co najmniej 100 etatów lub o co najmniej 50% siły roboczej danego zakładu.
Z uwagi na fakt, że za „beneficjenta pomocy" Komisja uznaje całą grupę kapitałową, w ramach której działa dany przedsiębiorca, w przypadku dużych grup kapitałowych, obejmujących niejednokrotnie kilkadziesiąt podmiotów prowadzących działalność w EOG, rzetelne ustalenie, czy w ramach konkretnego podmiotu operującego w innym państwie EOG doszło do zmniejszenia zatrudnienia na takim poziomie, który wiązałby się z potrzebą dokonywania notyfikacji, mogło łączyć się z niemałymi praktycznymi problemami.
Podobnie, konieczność wykazania po latach, że beneficjent pomocy – ponownie rozumiany jako grupa – nie miał konkretnych planów zamknięcia podobnej działalności w dowolnym państwie EOG w momencie aplikowania o przyznanie środka pomocowego, przysparzała kłopotów niejednemu przedsiębiorcy.
Uwzględniając zastrzeżenia przedsiębiorców, Komisja Europejska zdecydowała się uchylić wskazane wyżej przepisy w drodze Rozporządzenia Komisji nr 2017/1084 z dnia 14 czerwca 2017 r. i wprowadzić nowe zasady - określające konieczność dokonania notyfikacji uzyskanej pomocy w przypadku przeniesienia działalności w ramach EOG. Nowe reguły – docelowo rozumiane jako uproszczenie zasad stosowania wyłączeń z obowiązku procedury notyfikacyjnej – zostały jednak skonstruowane w sposób bardziej restrykcyjny, co w praktyce może ograniczyć korzystanie z pomocy regionalnej w przypadkach relokacji działalności w ramach EOG.
Subskrypcja
Otrzymuj powiadomienia o nowych wydaniach newslettera na adres e-mail (zobacz: wszystkie wydania newslettera).
Zasubskrybuj się
Nowe reguły dot. przenoszenia działalności w ramach EOG – 3 zasadnicze różnice
Zgodnie z wprowadzonym do Rozporządzenia 651/2014 przepisem art. 14 ust. 16, przedsiębiorca będący beneficjentem pomocy zobowiązany został do potwierdzenia, że nie dokonał przeniesienia do zakładu, w którym ma zostać dokonana inwestycja początkowa, której dotyczy wniosek o pomoc, w ciągu dwóch lat poprzedzających złożenie wniosku o pomoc, oraz zobowiązuje się, że nie dokona takiego przeniesienia przez okres dwóch lat od zakończenia inwestycji początkowej, której dotyczy wniosek o pomoc. [podkreślenia Deloitte]
Jednocześnie, zgodnie z dodanym art. 2 pkt 61a Rozporządzenia 651/2014, „przeniesienie” oznacza przeniesienie tej samej lub podobnej działalności lub jej części z zakładu na terenie jednej umawiającej się strony Porozumienia EOG (zakład pierwotny) do zakładu, w którym dokonuje się inwestycji objętej pomocą i który znajduje się na terenie innej umawiającej się strony Porozumienia EOG (zakład objęty pomocą). Przeniesienie występuje wówczas, gdy produkt lub usługa w zakładzie pierwotnym i zakładzie objętym pomocą służy przynajmniej częściowo do tych samych celów oraz zaspokaja wymagania lub potrzeby tej samej kategorii klientów oraz w jednym z pierwotnych zakładów beneficjenta w EOG nastąpiła likwidacja miejsc pracy związanych z taką samą lub podobną działalnością. [podkreślenia Deloitte]
Porównując wcześniejszą regulację „zamknięcia działalności w EOG” z nową definicją „przeniesienia działalności w ramach EOG” należy wskazać na trzy zasadnicze różnice pomiędzy tymi pojęciami:
1. Likwidacja miejsc pracy w ramach przeniesienia działalności nie została opatrzona jakimikolwiek progami ilościowymi.
Powyższe może dla przykładu oznaczać, że zmniejszenie zatrudnienia o 50 osób w zatrudniającym 300 pracowników zakładzie w Wielkiej Brytanii, które nie stanowiłoby „częściowego zamknięcia działalności” w rozumieniu poprzedniego brzmienia Rozporządzenia, może wypełniać definicję „przeniesienia działalności” uregulowanego zgodnie z nowymi zasadami (z zastrzeżeniem wypełnienia pozostałych przesłanek, dotyczących charakteru przenoszonej działalności).
Wydaje się, że nowa regulacja stanowi istotne obostrzenie zasad zwalniania przyznawanej pomocy z konieczności notyfikacji i jeżeli Komisja Europejska nie uściśli powyższych przepisów poprzez wprowadzenie minimalnych progów ilościowych zmniejszenia zatrudnienia, to stosowanie komentowanej regulacji w obecnym brzmieniu może prowadzić do znacznego ograniczenia możliwości reorganizacji działalności (restrukturyzowania zatrudnienia) w przypadku przedsiębiorców działających w ramach dużej grupy kapitałowej w EOG.
Na chwilę obecną celowym wydaje się zatem doprecyzowanie aktualnego brzmienia przepisów, poprzez wskazanie minimalnych progów wyznaczających granicę, po przekroczeniu której likwidacja miejsc pracy wypełnia przesłanki przeniesienia.
2. Przedsiębiorca nie jest zobowiązany do wykazywania, że w momencie składania wniosku o pomoc nie miał konkretnych planów, lecz wprost potwierdzenia, że nie przeniósł (oraz nie dokona takiego przeniesienia w okresie dwóch lat od zakończenia inwestycji) działalności do zakładu realizującego inwestycję, w odniesieniu do której uzyskał pomoc regionalną.
Należy podkreślić, iż w dalszym ciągu przepisy Rozporządzenia 651/2014 nie wskazują wprost na konieczność zaistnienia związku przyczynowego pomiędzy przeniesieniem działalności z danego zakładu w EOG do innego zakładu realizującego inwestycję początkową (objętego pomocą) a uzyskaniem pomocy. Wytyczne w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 przewidują wprawdzie stosowne regulacje, niemniej jednak odnoszą się one jedynie do zamknięcia działalności w ramach EOG.
W przypadku braku doprecyzowania tej kwestii w ww. Wytycznych lub nieformalnych Wyjaśnień, nie można wykluczyć sytuacji, w których organy odpowiedzialne za udzielenie pomocy regionalnej będą próbowały kwestionować możliwość przyznania pomocy również w przypadkach, w których likwidacja części miejsc pracy nie będzie w sposób przyczynowo-skutkowy powiązana z uzyskaniem tej pomocy.
3. Nowelizacja Rozporządzenia doprecyzowuje, iż likwidowane miejsca pracy mają być związane z taką samą lub podobną działalnością w odniesieniu do działalności objętej pomocą publiczną. Zgodnie z Rozporządzeniem, za taką samą lub podobną działalność należy rozumieć działalność mieszczącą się w unijnej klasyfikacji statystycznej NACE na poziomie grupy (odpowiednik PKD będący jednocześnie zgodny z czterocyfrowym grupowaniem PKWiU).
Należy podkreślić, że czterocyfrowe grupowanie klasyfikacji statystycznej obejmuje na tyle szeroki przedmiot działalności (przykładowo grupowanie 29.10 uwzględnia silniki stosowane w pojazdach samochodowych, a grupowanie 32.50 urządzenia, instrumenty i wyroby medyczne), że z praktycznego punktu prowadzenia działalności gospodarczej w ramach zakładów produkcyjnych przeniesienie zasadniczego przedmiotu działalności do zakładu objętego pomocą będzie, co do zasady, wypełniać definicję „przeniesienia takiej samej lub podobnej działalności”.
Jednocześnie, wprowadzone w przepisie art. 2 pkt 61a Rozporządzenia uściślenie, że przenoszona działalność służy przynajmniej częściowo do tych samych celów oraz zaspokaja wymagania lub potrzeby tej samej kategorii klientów (a nie tych samych klientów – dopisek Deloitte) posiada na tyle szeroki charakter, iż w naszej ocenie może nie pozwolić – w wielu przypadkach likwidacji - na ograniczenie zakresu stosowania przepisów o „przeniesieniu działalności” jedynie do części prowadzonej działalności gospodarczej w ramach jednego z zakładów grupy położonych w EOG.
Przeniesienie działalności - od kiedy obowiązują nowe zasady?
Moment wejścia w życia powyższych zasad jest przedmiotem kontrowersji wśród organów pomocowych stosujących nowe przepisy. Należy wskazać, że zasadniczo nowelizacja Rozporządzenia 651/2014 weszła w życie 10 lipca 2017 r. Niemniej jednak, wśród znowelizowanych przepisów przejściowych Rozporządzenia 651/2014 Komisja przewidziała nową regulację, zgodnie z którą Państwa członkowskie otrzymały sześciomiesięczny termin na dostosowanie istniejących programów pomocowych do nowych wymogów unijnych. Po upływie tego okresu nowe środki pomocy indywidualnej udzielone w ramach dotychczasowych programów pomocowych, niezgodne ze zmienionymi zasadami, nie będą podlegały zwolnieniu z obowiązku notyfikacyjnego.
W naszej ocenie, z uwagi na charakter Rozporządzenia Komisji nr 2017/1084, jako aktu obowiązującego bezpośrednio w porządku prawnym Państw Członkowskich, wskazane powyżej uregulowania przepisów przejściowych Rozporządzenia 651/2014 powinny obowiązywać równolegle w odniesieniu do zmian wprowadzanych łącznie z tymi przepisami w ramach Rozporządzenia 2017/1084. W świetle powyższego, naszym zdaniem, ww. okres dostosowawczy powinien dotyczyć również przepisów o relokacji działalności. Niemniej jednak, znane nam są przypadki, w których organy udzielające pomocy regionalnej przewidziały w obecnie toczących się procedurach przyznania pomocy wymóg potwierdzenia braku przeniesienia działalności przez beneficjenta pomocy. Podobnie, znane są nam przypadki, w których zarządzający niektórych specjalnych stref ekonomicznych wymagają już dzisiaj złożenia analogicznych oświadczeń w ramach procedury ubiegania się o zezwolenie strefowe. Pragniemy przy tym podkreślić, iż na chwilę obecną oficjalnego stanowiska w tej kwestii nie zajęły zarówno Ministerstwo Rozwoju, jak i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Sygnalizujemy zatem, że przedsiębiorcy planujący w przyszłości ubieganie się o pomoc regionalną w formie zwolnienia podatkowego z działalności w specjalnej strefie ekonomicznej lub o inne formy pomocy regionalnej powinni rozważyć, czy nowe brzmienie przepisów o relokacji nie stanowi przeszkody dla uzyskania pomocy w ich przypadku.
Nowe zasady regulujące kwestię przeniesienia działalności w ramach EOG powinny zainteresować przede wszystkim przedsiębiorców operujących w ramach dużych grup kapitałowych oraz planujących realizację inwestycji w okresie następnych kilku lat. Naszym zdaniem rekomendowane jest poddanie przyszłych planów inwestycyjnych gruntownej analizie w zakresie zmieniających się reguł przyznawania pomocy na przestrzeni następnych miesięcy, co może pozwolić na uzyskanie pomocy na najbardziej korzystnych dla przedsiębiorcy zasadach.
Informacja pochodzi ze strony Deloitte. Tutaj treść
AJ